Yeşilay'dan çarpıcı rapor

SAĞLIK

Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, Sepetçiler Kasrı’ndaki genel merkezde düzenlenen tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, kurumun 105 yıldır bağımlılıklarla mücadeleyi aralıksız sürdürdüğünü söyledi. Bağımlılığın birey ve toplum için ağır sonuçlar doğurduğunu vurgulayan Dinç, hiçbir bağımlılık türünün masum veya kabul edilebilir olmadığını ifade etti.

Dinç, “Bir bağımlılığı masum görmek, diğer bağımlılıklara geçişi kolaylaştırıyor. Toplumsal direncin korunması ve herkesin sorumluluk üstlenmesi büyük önem taşıyor.” dedi.

“Tütün bağımlılığı her yıl milyonlarca can alıyor”

Tütün ürünlerinin diğer bağımlılık türlerinden daha masum olmadığının altını çizen Dinç, dünya genelinde her yıl 8 milyon, Türkiye’de ise 100 binin üzerinde kişinin tütün nedeniyle hayatını kaybettiğini belirtti. Dinç, “Dünyada 2 milyon kişi akciğer kanserinden yaşamını yitiriyor, bunun yüzde 85’i sigaradan kaynaklanıyor. Tütün bağımlılığı dünyada en normalleştirilmiş ölüm nedeni.” diye konuştu.

“Elektronik sigaralar gençler için büyük tehdit”

Yeni nesil nikotin ürünlerinin genç nüfus için büyüyen bir tehdit olduğuna değinen Dinç, elektronik sigaranın daha az zararlı olduğu yönündeki algıların gerçeği yansıtmadığını söyledi. Tasarım, aroma ve dijital reklamların çocukları hedef aldığını belirten Dinç, “Elektronik sigaralar, bırakma aracı değil; diğer tütün ürünlerine geçişi kolaylaştıran bir tuzak.” dedi.

Dinç, okulların çevresinde 100 metre kuralının zorunlu hale getirilmesi, tütün ürünlerinin vitrinlerde görünürlüğünün yasaklanması, dumansız hava sahalarının genişletilmesi ve elektronik sigara yasağının kararlılıkla sürdürülmesi gerektiğini vurguladı.

“Tütün bağımlılığı çoğu zaman bağımlılık olarak görülmüyor”

Yeşilay Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Muhammed Tayyib Kadak ise YEDAM’ın ücretsiz psikoterapi ve sosyal hizmet desteği sunduğunu hatırlattı. Bağımlılık tedavisinde güvenli ortamın önemine dikkat çeken Kadak, “Bağımlılık irade sorunu değil, bir beyin hastalığıdır. Süreklilik ve profesyonel destek tedavinin temel unsurudur.” dedi.

Toplumda tütün kullanımının normalleştirildiğini söyleyen Kadak, “YEDAM’a başvuranların sadece yüzde 7’si sigarayı gerçek bir problem olarak görüyor.” ifadelerini kullandı.

Rapordan dikkat çeken veriler

Yeşilay Bilim Kurulu ve YEDAM işbirliğiyle hazırlanan raporda, tütün kullanımının demografik yapısı ve kullanım eğilimleri detaylı şekilde incelendi. Rapordan öne çıkan bulgular şöyle:

Tedaviye başvuranların yüzde 24,7’si 40-50 yaş aralığında.

Başvuranların yüzde 60,8’i erkek, yüzde 39,2’si kadın.

Başvuranların yüzde 57,4’ü yükseköğrenim mezunu.

Ortalama sigara kullanım süresi 23 yıl, günlük tüketim ortalaması 22 adet.

Danışanların yüzde 77’si daha önce bırakmayı denedi ancak çoğu girişim bir yıldan kısa sürdü.

YEDAM’la yapılan ilk takip görüşmesinde danışanların yüzde 64,5’i tütün kullanmıyor.

12 aylık takip sonunda bu oran yüzde 84,8’e çıkıyor.

Raporda ayrıca, tütün kullanımına ne kadar erken yaşta başlanırsa bırakmanın o kadar zor olduğuna ve psikososyal destek ile ilaç tedavisinin birlikte uygulanmasının başarıyı belirgin şekilde artırdığına dikkat çekildi.